پیوند ها
مباني حكم عاقله در باب ديه از منظر فقه و حقوق
توجه داشته باشید: درصورتی که شما صاحب اثر این فایل می باشید یا به هر دلیلی نسبت به فایل تحقیقاتی مذکور در این پست مالکیت معنوی دارید و درخواست حذف آن را دارید، در واتس آپ به شماره 09100636002 پیام دهید تا ظرف 24 ساعت نسبت به حذف فایل از روی سایت دانشجوسرا اقدام شود. در صورت تمایل و درخواست، دو مقاله به صورت رایگان (به نام پژوهشگر و دانشجو) در مجلات علمی معتبر پذیرش شده و چاپ می گردد. ((حفظ حقوق معنوی صاحب اثر در اولویت فعالیت سایت دانشجوسرا می باشد))
چکيده:
از قوانین مهم و اساسی فقه و حقوق اسلامی نهاد عاقله و ضمان اوست، عاقله افرادی هستند که بار پرداخت دیه قتل و جرح خطای محض را به جای جانی بر عهده می گیرند. این پژوهشبه روش توصیفی- تحلیلی و با هدف آگاهی از مبانی فقهی و حقوقی حکم عاقله در باب دیه بنابر تحقیقات کتابخانه ای می باشد. فلذا به بررسی مبانی فقهی حکم عاقله از قرآن و روایات و عقل و اجماع و همچنین مبانی حقوقی از جمله قوانین و نظرات فقهای امامیه و توزیع خسارت پرداخته می شود و در این راستا مشمولین و شرایط عاقله نیز بیان می شود.
اما با بررسی مبانی فقهی حکم عاقله گرچه در بدو امر ممکن است مشروعیت ضمان عاقله به خاطر آیات نفی وزر و کسب و عدم پرسش و روایات همسو و عقل مورد تردید واقع گردد؛ ولی می توان گفت این آیات و روایات، یا موضوعاً و یا حکماً شامل ضمان عاقله نمی گردند و بنابر روایات فراوانى از فریقین که در حدّ تواتراست، و اجماع فقها اصل تشریع و مسئول بودن عاقله در پرداخت دیه انکارناپذیر است. همچنین در فقه و حقوق خطای محض بودن و رسیدن جنایات به حدی خاص است و اثبات با بینه یا قسامه یا علم قاضی از شرایط تحقق ضمان هستندو اینکه فلسفه روشن و معقولى که با عقل و عرف سازگار است وجود دارد. عصبه، معتق و جریره و با شرایط بلوغ و ذکوریت و عقل و داشتن مال و... همچنین امام مسلمین مشمولین عاقله هستند. نظر مشهور آنکه عاقله ابتدا ضامن پرداخت دیه است و بنابراین هم حکم وضعی و هم تکلیفی شامل عاقله میشود و دیدگاه قانونگذار نیز هم سو با آن است.
کليد واژگان: مبانی، عاقله، دیه، فقه، حقوق
فهرست مطالب
مقدمه: ..............................................................1
1-1-2. علت انتخاب موضوع و اهميت و فائده آن.. 5
1-1-5. سؤال هاي فرعي پژوهش.... 8
1-1-6. پيش فرض هاي پژوهش.... 8
1-1-11. مشکلات و محدودیت های تحقیق:. 10
1-2. گفتار دوم : مفهوم شناسی.. 11
1-2-1-3. جرم و مجازات در اصطلاح فقهی... 12
1-2-1-4. جرم و مجازات در اصطلاح حقوقی... 13
1-2-2. جنایت و قتل در لغت و اصطلاح.. 14
1-2-2-2. جنایت در اصطلاح فقها15
1-2-2-3. جنایت در اصطلاح حقوق... 15
1-2-2-4. قتل در لغت و اصطلاح فقه و حقوق... 16
1-2-3-2. ضَمان در اصطلاح فقها17
1-2-3-3. ضَمان در اصطلاح حقوق.. 18
1-2-3-4. مسئولیت در لغت.... 19
1-2-3-5. مسئولیت در اصطلاح فقه و حقوق.. 19
1-2-4-2. دیه در اصطلاح فقه امامیه. 21
1-2-4-3. دیه در اصطلاح حقوق ایران.. 22
1-2-4-4. دیه در اصطلاح قرآن.. 22
1-2-4-5. دیه در اصطلاح روایات.... 24
1-2-5-1. عاقله در اصطلاح فقهی و حقوقی... 26
1-2-6-2. مبانی در اصطلاح فقه. 27
1-2-6-3. مبانی در اصطلاح حقوقی... 29
1-3-1-1. پیشینه دیه قبل از اسلام.. 31
1-3-1-1-1. مجموع قوانین حمورابی.. 32
1-3-1-1-3. قانون مصر فرعونی.. 34
1-3-1-2. سیر دیه در اسلام.. 40
1-4. گفتار چهارم : مسئولیت ( ضمان). 45
فصل دوم : مبانی فقهی - حقوقی حکم عاقله. 51
2-1. گفتار اول: مبانی فقهی حکم عاقله. 53
2-1-1-2. آیات وزر، کسب و پرسش..... 55
2-1-1-3. نقد استدلال آیات وزر، کسب و پرسش..... 59
2-1-1-3-1. خروج تخصصی (موضوعی). 59
2-1-1-3-2. خروج تخصیصی (حکمی). 62
2-1-2-3 تصریح بر ضمان عاقله:. 64
2-1-2-4 جزئيّات ضمان عاقله:. 66
2-2. گفتار دوم: مباني حقوقي حكم عاقله. 75
2-2-1. خطای محض بودن قتل و رسیدن جنایات به حدی خاص... 75
2-2-2. اثبات جنایت ( اقرار، بینه، قسامه، علم قاضی). 78
2-2-3. موافقت مشهور فقهای امامیه. 83
2-2-4. توزیع خسارت (با رویکرد تعاون یا نوعی بیمه). 84
فصل سوم : مشمولین، شرایط و مسئولیت عاقله در فقه و حقوق.. 88
3-1. گفتار اول: مشمولین عاقله در فقه و حقوق.. 90
3-1-1. عَصَبه و خویشاوندان مجرم.. 90
3-1-4-1 هرگاه قاتل مسلمان داراى عاقله نباشد یا تمکن مالی نداشته باشد.. 96
3-1-4-2 فرار قاتل عمدی یا مرگ او. 98
3-1-4-3 فرار یا مرگ مرتکب در جنایت شبه عمد یا خطای محض...... 98
3-1-4-4 موارد علم اجمالی به ارتکاب جنایت و ایجاد شبهه محصوره برای قاضی... 98
3-1-4-5 خطاى امام، يا حاكم در حكم و ارتکاب قتل توسط مامور. 99
3-1-4-6 عدم شناسایی قاتل یا کشته شدن مقتول بر اثر ازدحام. 99
3-1-4-7 ارتکاب به قتل نسبت به مهاجم دیوانه توسط مدافع.. 100
3-2. گفتار دوم: شرایط عاقله در فقه و حقوق.. 101
3-2-6. عاقله بودن با بینه ثابت شده باشد نه با اقرار یا صلح با اولیاء دم.. 105
3-3. گفتارسوم: مسئوليت عاقله در فقه و قانون.. 107
3-3-1. مسئولیت عاقله حکمی وضعی یا تکلیفی ( دیدگاه فقهی و قانونی). 107
3-3-1-3. دیدگاه قانونی.... 116
پیوست 2: قانون مجازات اسلامی جدید مصوب 1392 از ماده 448 تا 491. 139
توجه داشته باشید: درصورتی که شما صاحب اثر این فایل می باشید یا به هر دلیلی نسبت به فایل تحقیقاتی مذکور در این پست مالکیت معنوی دارید و درخواست حذف آن را دارید، در واتس آپ به شماره 09100636002 پیام دهید تا ظرف 24 ساعت نسبت به حذف فایل از روی سایت دانشجوسرا اقدام شود. در صورت تمایل و درخواست، دو مقاله به صورت رایگان (به نام پژوهشگر و دانشجو) در مجلات علمی معتبر پذیرش شده و چاپ می گردد. ((حفظ حقوق معنوی صاحب اثر در اولویت فعالیت سایت دانشجوسرا می باشد))
مبلغ واقعی 18,000 تومان 50% تخفیف مبلغ قابل پرداخت 9,000 تومان
برچسب های مهم