کار تحقیقی سير نقد در تئاتر ايران از آغاز تا امروز

توجه داشته باشید: درصورتی که شما صاحب اثر این فایل می باشید یا به هر دلیلی نسبت به فایل تحقیقاتی مذکور در این پست مالکیت معنوی دارید و درخواست حذف آن را دارید، در واتس آپ به شماره 09100636002 پیام دهید تا ظرف 24 ساعت نسبت به حذف فایل از روی سایت دانشجوسرا اقدام شود. در صورت تمایل و درخواست، دو مقاله به صورت رایگان (به نام پژوهشگر و دانشجو) در مجلات علمی معتبر پذیرش شده و چاپ می گردد. ((حفظ حقوق معنوی صاحب اثر در اولویت فعالیت سایت دانشجوسرا می باشد))

مقدمه

نقد تئاتر بناي يكي از اركان ركين و مسلم هنرهاي نمايشي از نظر سنت، مسابقه و صبغه به بوطيقاي ارسطو مي رسد. نخستين ناقد تئاتر ارسطو بوده است و پس از وي افلاطون كه رسما اعلام نمود شاعران، در امنويسان را به اتوپيا يا مدينه فاضله او راهي نيست. پس نقد تئاتر (Dram criric) پديده اي نيست كه تعلق به عصر مدرن داشته باشد.

بوطيقا اناجيل تئاتر است. به دليل آنكه ارسطو در اين كتاب گونه اي بررسي ناقدانه را پايه گذارده است كه قدمت و خدمتش تا زمان مدرن و بعد از آن مي رسد.

ما در اين رساله برآنيم كه غور و گشت و بازگشتي در ريشه هاي نقد تئاتر به عنوان كليات و مقدمه از زمان هاي دور تا امروز به طريق اولا از سير نقد در تئاتر ايران گفته باشيم و گشت و بازگشت و گل گشتي در نخستين نقدها يا بهتر بگوييم گزارش هاي تئاتري كه در رسانه هاي گوناگون چاپ شده در اختيار قارئين محترم قرار دهيم. بديهي است كه غرب فكري با اين سنت سه هزار ساله با نقد خوي و خيم گرفته است و در تئاتر ايران سنت نقدر نويسي چندان دوام و بقا و ريشه اي ‌نداشته و از زمان «خان ملك ساساني» كه تئاتر را با نمايش بالماسكه و رنگ پاپيون فراك پوشها تا موزائيك هاي كف تالار نمايش همه را بالجمله به عنوان نقد تئاتر آورده شروع شده است. در هر حال فراموش نكنيم

كه تئاترهاي لاله زار كه زماني چشم و چراغ، سوگلي و خاتون تئاتر ايران بوده است با اجراي آثاري از شكسپير، گوته، شيلر و مولير بزنگاه و چهارراه انديشگي با تئاتر ايران بوده است. لاله زار به عنوان يك مكانت قديمي فرهنگي با خود فرهنگ ويژه اي نيز به ارمغان آورد‍؛ فرهنگ تماشا كردن فرهنگ مطالعه و خواندن، فرهنگ آشنائي با آثار كلاسيك جهان و مهم تر رشد و رقاء ادبيات نمايشي در طي ساليان دراز بوده است.

سير نقد در تئاتر ايران بدون التفات و عنايت به اين نوع تئاتر و اساساً نقد تئاتر لاله زار را كه هم جوار و هم جوف و جنبه لاله زار گلچين گلچين چاپ شد و به ثبت رسيد ناممكن است. وقتي به آثار اوليه نقد تئاتر در ايران نگاه مي كنيم متوجه اهميت، اولويت و رسالت بزرگ تئاتر لاله زار در اعتلا و رشد تئاتر ايران مي شويم.

اولين نقدهاي تئاتر كه چاپ شد در واقع نقدر آثار اجرائي در تماشا خانه هايي چون نصر، تهران، دهقان، فاروس و غيره و ذلك بودند. وقتي نخستين نقد گونه هاي خان ملك ساساني را مي خوانيم متوجه مي شويم كه چگونه اجراي يك اثر از مولير تا چه حد اسباب تشجيع برانگيخته اند و قلم از نيام كشيدن را در ميان نويسندگان پديد آورده است. در هر حال نيت اصلي ما از تدوين و تدارك اين رساله با دو انگيزه بوده است.

الف) كليات وامهاتي از سير نقد، پيشينه و تاريخچه نقد تئاتر در جهان و پيشاني نوشت كه سلسله جنبان اين جستار است، سير نقد در تئاتر ايران از آغاز تا امروز بوده است.

ب) طبيعي است كه به قول قائلش «الكلام يجرالكلام» و ما خود به اين نكته واقفيم كه گاهي مقدمه بر ذيل المقدمه چربيده است. البته ما ترتيب و آدابي در تدوين اين رساله داشته ايم. اما به دليل بكر بودن و تازگي وتري و ترانگي، اين مسطوره وجود دارد. ما در عين حال هرچند دل تنگمان خواسته، منتهي با استناد به مستندات تاريخي و نوشتارهاي پژوهشي و منابع موجود گفته ايم؛ تا چه قبول افتد و چه در نظر آيد.

ما در اين رساله در پي نگاهي ژرفانگر و به فضل حق نگاهي جامع الاطراف هستيم و سطور اتي نمايشگر اين نكته است كه هر كس به همت خود خانه مي سازد. پس پاي اراده بركشيده ايم و بر اين باور كه بقول خواجه شيراز:

«سرزنشها گر كند خوار مغيلان غم مخور»

جستجو در مستندات فرهنگي- ادبي و كشف شهود منابع معتبر براي پژوهيدن در كشور گل و بلبل صدالبته رستم صولت و سبلتي مي خواهد و كفش هاي آهنيني كه هيچكدام اينها را ما نداشته ايم. اما با پاي اراده و شوق گذاشتن از تنگناها تيز خراميديم و اين سخن اقبال لاهوري را مكرر كرديم كه:

«هستم اگر مي روم گر نروم نيستم»

و محصول ماحصل را پيش رو داريم. برگ سبزي است و بذري است براي زمين خپش نخورده ولم يزرع نقد تئاتر در كشور و عميقا خواهان حمايت هاي معنوي و مادي دست اندركاران براي دستيابي به اسناد و مدارك موجود در كتابخانه هاي كشور است: فعلاً:

«شرح اين هجران و اين خون جگر اين زمان بگذار تا وقت دگر»

«فهرست مطالب»

توجه داشته باشید: درصورتی که شما صاحب اثر این فایل می باشید یا به هر دلیلی نسبت به فایل تحقیقاتی مذکور در این پست مالکیت معنوی دارید و درخواست حذف آن را دارید، در واتس آپ به شماره 09100636002 پیام دهید تا ظرف 24 ساعت نسبت به حذف فایل از روی سایت دانشجوسرا اقدام شود. در صورت تمایل و درخواست، دو مقاله به صورت رایگان (به نام پژوهشگر و دانشجو) در مجلات علمی معتبر پذیرش شده و چاپ می گردد. ((حفظ حقوق معنوی صاحب اثر در اولویت فعالیت سایت دانشجوسرا می باشد))