سایت دانشجو سرا

بررسی شرط خلاف کتاب و سنت در ضمن عقد نکاح

 

 

توجه داشته باشید: درصورتی که شما صاحب اثر این فایل می باشید یا به هر دلیلی نسبت به فایل تحقیقاتی مذکور در این پست مالکیت معنوی دارید و درخواست حذف آن را دارید، در واتس آپ به شماره 09100636002 پیام دهید تا ظرف 24 ساعت نسبت به حذف فایل از روی سایت دانشجوسرا اقدام شود. در صورت تمایل و درخواست، دو مقاله به صورت رایگان (به نام پژوهشگر و دانشجو) در مجلات علمی معتبر پذیرش شده و چاپ می گردد. ((حفظ حقوق معنوی صاحب اثر در اولویت فعالیت سایت دانشجوسرا می باشد))

 

 

چکیده:

شرط ضمن عقد همان الزام و التزام است به این معنی که هر یک از طرفین عقد می توانند وصف خاص، فعل یا ترک فعل عمل و یا نتیجه عقد دیگری را در ضمن عقد از طرف مقابل خواسته و یا به نفع طرف مقابل، ملتزم به آن شوند. در رابطه با شروط ضمن عقد نکاح می توان گفت که اینطور نیست که افراد بتوانند بدون هیچ ضابطه ایی در ضمن عقد، شرطی را منعقد سازند و بعد هم آن را لازم الوفاء بدانند، بلکه شرط باید تحت ضوابط مقرره در قانون و شرع مقدس اسلام منعقد گردد. شروطی که در ضمن عقد نکاح درج می گردند نباید مخالف کتاب و سنت باشند. اکثر فقهای امامیه با توجه به حدیث« المؤمنون عند شروطهم الا شرطاً حرم حلالاً او احل حراماً»، معتقدند که اصلا به صحت لزوم هر شرطی است که در ضمن عقد نکاح درج می شود، مگر این که شرطی باشد که حلالی را حرام و حرامی را حلال گرداند.شرط مخالف کتاب و سنت از جمله شروط نامشروعی می باشد که اگر به ارکان اساسی عقد نکاح خللی وارد نکند موجب بطلان عقد نکاح نمی شود. اما اگر به ارکان اصلی عقد نکاح خلل وارد کند علاوه بر این که شرط باطل است مبطل عقد نکاح نیز می گردد. در این نوشته به بررسی دقیق نسبت به وضعیت شرط مخالف کتاب و سنت و ملاک تشخیص شرط مخالف وهمچنین تحقیق پیرامون مقدار تأثیر آن در عقد نکاح، پرداخته شده است.

واژگان کلیدی: شرط، شرط ضمن عقد، شرط باطل، شرط مخالف کتاب و سنت، عقد نکاح.

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

عنوانصفحه

مقدمه.............................................................................................................................................................1

فصل اول: کلیات

1-1بیان مسأله.........................................................................................................................................3

1-2- اهمیت و ضرورتتحقیق.................................................................................................................3

1-3- سؤالاتتحقیق..................................................................................................................................3

1-4- فرضیات تحقیق.............................................................................................................................4

1-5- اهداف تحقیق................................................................................................................................4

1-6- پیشینه ي تحقیق............................................................................................................................4

فصل دوم: مفاهیم و مبانی نظری تحقیق

2-1- مفهوم شرط...................................................................................................................................... 7

2-1-1- شرط در لغت................................................................................................................................ 7

2-1-1-1- معنای حدثی شرط......................................................................................................................7

2-1-1-2- معنای جامد شرط.......................................................................................................................8

2-1-2- معنای اصطلاحی شرط در علوم مختلف....................................................................................... 8

2-1-2-1- ادبیات....................................................................................................................................... 8

2-1-2-2- اصول فقه.................................................................................................................................. 8

2-1-2-3- حقوق................................................................................................................................... 9

2-1-2-4- فقه....................................................................................................................................... 10

2-2- مفهوم کتاب.................................................................................................................................. 11

2-2-1- مفهوم لغوی............................................................................................................................. 11

2-2-2- مفهوم اصطلاحی..................................................................................................................... 11

2-3- مفهوم سنت................................................................................................................................. 12

2-3-1- در لغت................................................................................................................................... 12

2-3-2- مفهوم اصطلاحی..................................................................................................................... 12

2-4- مفهوم عقد نکاح.......................................................................................................................... 13

2-4-1- در فقه..................................................................................................................................... 13

2-4-2- در حقوق................................................................................................................................ 14

2-5- لزوم وفای به شرط..................................................................................................................... 14

2-5-1- آیات...................................................................................................................................... 14

2-5-2- روایات.................................................................................................................................. 15

2-6- اقسام شرط................................................................................................................................. 17

2-6-1- اقسام شرط به اعتبار ارتباط و عدم ارتباط با عقد................................................................... 17

2-6-1-1- شرط ابتدایی....................................................................................................................... 17

2-6-1-2- شرط بنایی......................................................................................................................... 17

2-6-1-2-1- جایگاه شرط بنایی در حقوق مدنی ایران...................................................................... 19

2-6-1-3- شرط ضمن عقد............................................................................................................... 20

2-6-2- اقسام شرط به اعتبار نفوذ آن................................................................................................ 21

2-6-2-1- شرط صحیح................................................................................................................... 21

2-6-2-2- شرط باطل..................................................................................................................... 21

2-6-2-2-1- شروط باطلی که مفسد عقد می باشند....................................................................... 21

2-6-2-2-2- شروط باطلی که مفسد عقد نمی باشند................................................................... 25

2-6-3- اقسام شرط به اعتبار ماهیت............................................................................................ 28

2-6-3-1- شرط صفت................................................................................................................ 28

2-6-3-2- شرط فعل................................................................................................................... 30

2-6-3-3- شرط نتیجه................................................................................................................ 31

2-6-4- اقسام شرط به اعتبار چگونگی بیان اراده........................................................................ 32

2-6-4-1- شرط صریح............................................................................................................... 32

2-6-4-2- شرط ضمنی...............................................................................................................33

2-7- صحت و فساد شرط.......................................................................................................... 33

 

فصل سوم: ماهیت و ملاک شرط مخالف کتاب و سنت در عقد نکاح

 

3-1- مفهوم شرط مخالف کتاب و سنت.................................................................................. 36

3-1-1- ملاک صحت شرط..................................................................................................... 36

3-1-2- موصوف مخالف و موافق نفس مشروط است یا اشتراط؟......................................... 38

3-2- حکم شروط مخالف با سنت .........................................................................................40

3-2-1- تعارض آیه و اخبار عمل به شرط............................................................................. 41

3-3- تشریح ملاک ملاک عمومی برای تشخیص شرط مخالف از غیر مخالف...................... 42

ü مسلک اول................................................................................................................ 42

ü مسلک دوم................................................................................................................ 43

ü مسلک سوم...............................................................................................................44

ü مسلک چهارم............................................................................................................ 44

3-4- بررسی مخالفت و یا عدم مخالفت در بعضی از مصادیق............................................ 45

3-4-1- شرط خیار در نکاح................................................................................................ 45

3-4-1-1- شرط خیار ضمن عقد نکاح در حقوق مدنی..................................................... 47

3-4-2- شرط عدم ازدواج مجدد در عقد نکاح ................................................................ 49

3-4-2-1-شرط عدم ازدواج مجدد در حقوق مدنی............................................................ 50

3-4-3- شرط انتخاب محل سکونت برای زوجه................................................................. 51

3-4-3-1- شرط انتخاب محل سکونت برای زوجه در قانون مدن...................................... 53

3-4-4- شرط توارث یا عدم آن در نکاح منقطع در فقه امامیه............................................ 54

3-4-4-1- شرط توارث یا عدم توارث در قانون مدنی...................................................... 55

3-5- قاعده و اصل قابل استناد در موارد مشکوک.............................................................. 55

فصل چهارم: احکام و آثار شرط مخالف کتاب و سنت در ضمن عقد نکاح

4-1- تأثیر شرط فاسد بر فساد عقد.................................................................................... 59

4-1-1- آرای فقها.............................................................................................................. 59

4-1-2- دلایل عدم سرایت................................................................................................ 59

4-1-3- دلایل سرایت........................................................................................................ 61

4-2- شرط فاسد و حق خیار............................................................................................. 63

4-2-1- نقش علم و جهل طرفین در ثبوت خیار............................................................... 65

4-3- اسقاط شرط فاسد..................................................................................................... 66

4-4- شرط نامشروع.......................................................................................................... 69

4-4-1- شرط نامشروع از دیدگاه فقه امامیه......................................................................70

4-4-1-1- مخالفت شرط با کتاب و سنت........................................................................ 71

4-4-2- شرط نامشروع از دیدگاه حقوق مدنی................................................................72

4-4-2-1- مخالفت شرط با قانون...................................................................................72

4-4-2-2- مخالفت شرط با نظم عمومی و اخلاق حسنه................................................. 76

4-4-2-3- مخالفت شرط با عرف................................................................................... 77

4-5- خیار شرط در نکاح.................................................................................................78

4-5-1- از دیدگاه فقها..................................................................................................... 78

4-5-1-1- خیار شرط در نکاح باطل است یا مبطل......................................................... 79

4-5-2- از دیدگاه حقوقدانان.............................................................................................80

4-6- اثر شرط نامشروع در نکاح.....................................................................................82

 

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

نتیجه گیری........................................................................................................................ 85

منابع و مآخذ

منابع فارسی

منابع عربی

 

 

 

 

توجه داشته باشید: درصورتی که شما صاحب اثر این فایل می باشید یا به هر دلیلی نسبت به فایل تحقیقاتی مذکور در این پست مالکیت معنوی دارید و درخواست حذف آن را دارید، در واتس آپ به شماره 09100636002 پیام دهید تا ظرف 24 ساعت نسبت به حذف فایل از روی سایت دانشجوسرا اقدام شود. در صورت تمایل و درخواست، دو مقاله به صورت رایگان (به نام پژوهشگر و دانشجو) در مجلات علمی معتبر پذیرش شده و چاپ می گردد. ((حفظ حقوق معنوی صاحب اثر در اولویت فعالیت سایت دانشجوسرا می باشد))